Tôi tin rằng, rất nhiều chị em chưa bao giờ nghĩ mình sẽ ‘dạy’ chồng mà sẽ chăm chăm làm tất cả những việc mà anh ta yêu cầu. Thực tế là, đàn ông không hề khó ‘huấn luyện’, không tin chị em thử đọc bài này…
Khi tôi đang rửa chén, ông chồng yêu quý của tôi sẽ loay hoay phía sau tìm kiếm một thứ gì đó. Sau đó anh ta sẽ rống lên “Em có thấy chìa khóa của anh không?” và bắt đầu giận dữ bước chân ầm ầm ra khỏi phòng. Con chó Dixie sẽ trở nên sợ sệt và đi theo anh ta, tỏ ra ngoan ngoãn để anh ta bớt cơn giận dữ.
Trong quá khứ, tôi cũng giống như Dixie. Tôi sẽ tắt vòi nước và tất tả tham gia vào cuộc săn tìm chiếc chìa khóa trong vô vọng để làm dịu chồng tôi xuống. “Không sao đâu, rồi chúng ta sẽ tìm được nó thôi mà”, tôi dịu dàng nói. Tuy nhiên điều này chỉ làm cho anh ta giận dữ hơn mà thôi. Và khung cảnh lúc đó thật giống như một bộ phim truyền hình dài tập chán ngắt về cuộc sống hôn nhân dài đằng đẵng chỉ toàn là những cuộc cãi vả.
Bây giờ, tôi chỉ đơn giản là lờ anh ta đi và tập trung vào chén đĩa trước mặt mình. Tôi không quay lại. Tôi cũng không nói một lời. Tôi đang sử dụng một kỹ thuật mà tôi học được từ một huấn luyện viên chuyên dạy cá heo.
Tôi yêu ông xã tôi. Anh ấy thích đọc sách, mạo hiểm và có chất giọng trầm ấm miền Bắc khiến cho tôi vẫn còn run rẩy dù đã kết hôn 12 năm nay.
Nhưng anh có tật đãng trí và hơi chậm chạp. Anh hay quẩn quanh cạnh tôi và nói liến thoắng liên tục về một điều tầm phào nào đó trong khi tâm trí tôi thì đang tập trung vào cái chảo đang sủi dầu. Mỗi sáng thức dậy là anh lại rải một đống giấy vo viên khắp nhà, và thường xuyên tự động điếc mỗi khi vợ cằn nhằn, nhưng rất nhanh chóng lấy lại thính lực siêu phàm khi tôi buột miệng càu nhàu gì đó phía bên kia căn nhà.
“Em nói cái gì cơ?”, anh sẽ hét toáng lên.
Những phiền toái nhỏ nhặt này bắt đầu khiến cho tình yêu dần trở nên nguội lạnh nhàm chán. Tôi nghĩ mình cần sửa anh ta lại một chút để anh ấy trở nên hoàn hảo hơn, biến anh thành một người bạn đời bớt làm phiền tôi một chút, không để tôi phải đợi dài cổ ở nhà hàng, một người chồng mà tôi sẽ dễ dàng để yêu thương hơn.
Vì vậy, cũng giống như nhiều người phụ nữ khác, tôi dành ra hàng giờ để đọc những quyển sách dày cộp với chủ đề làm thế nào để cải thiện hôn nhân. Bằng phương pháp nạt nộ, gắt gỏng nhiếc móc, và cũng tất nhiên, thái độ của anh càng trở nên tồi tệ hơn: anh sẽ lái xe nhanh hơn thay vì đi chầm chậm, râu ria lởm chởm không thèm cạo, quần áo vứt tung tóe khắp phòng mặc kệ vợ nói sao.
Chúng tôi thậm chí cũng đã đi đến tìm một nhân viên tư vấn hôn nhân để làm giảm nhiệt vấn đề. Nhưng cô tư vấn viên ấy không hiểu nổi lý do vì sao chúng tôi có mặt ở đây, liên tục tấm tắc khen ngợi việc chúng tôi giao tiếp với nhau tuyệt vời ra sao. Tôi bỏ cuộc. Có lẽ cô ta nói đúng, cuộc hôn nhân của chúng tôi đúng là tốt hơn rất nhiều so với đống hỗn độn mà người ta phải chịu đựng ngoài kia. Tôi cũng dần rút mình khỏi sự phẫn uất âm ỉ và những lời móc máy mỉa mai lẫn nhau.
Sau đó, một điều kỳ diệu đã xảy ra. Tôi bắt đầu đi đến vùng Maine và vô tình xem một huấn luyện viên dạy hải cẩu, hổ báo và sư tử để tập cho chúng làm xiếc. Tôi say sưa lắng nghe những nhà huấn luyện chuyên nghiệp giải thích cách họ dạy cá heo bật nhảy, hay dạy đám voi trổ tài hội họa. Bất chợt tôi nghĩ, có khi nào phương pháp này có thể áp dụng cho một giống loài đáng yêu, nhưng cũng vô cùng cứng đầu khác, đó chính là ông chồng của mình không nhỉ?
Bài học cốt lõi mà tôi đã được học từ các nhà huấn luyện viên là nên khen thưởng nếu những con vật có những hành vi mà chúng ta muốn và lờ đi khi chúng có những hành vi trái ý. Suy cho cùng thì bạn làm sao có thể khiến một con hải cẩu xoay bóng trên mũi chỉ bằng cách nạt nọ nó, cũng thế đối với các đức ông chồng thôi.
Trở lại ở Maine, tôi bắt đầu cảm ơn Scott nếu anh ấy có thể bỏ một chiếc áo bẩn vào sọt. Nếu anh ấy bỏ được hai cái. Còn nếu không, tôi sẽ bước qua đống quần áo bẩn trên khắp sàn nhà mà gương mặt không hề có một chút cảm xúc nào. Đến khi anh bắt đầu đắm chìm trong những lời khen ngợi của tôi, đống quần áo cũng vơi dần.
Tôi sử dụng phương pháp mà các nhà huấn luyện gọi là “cải thiện từ từ”, khen thưởng từng bước nhỏ nhằm mục đích cải thiện toàn bộ thái độ. Bạn không thể hy vọng một chú khỉ biết nhào lộn chỉ sau một buổi huấn luyện, cũng như không thể trông cậy một đức ông chồng biết thu dọn đống tất bẩn chỉ sau một lần tuyên dương khi anh ta biết nhặt đúng một chiếc tất đơn lên.
Như với con khỉ, bạn có thể khen thưởng với một cú nhún nhảy nhỏ, rồi cú nhảy cao hơn, rồi lại cú nhảy cao nữa. Với ông chồng Scott, tôi bắt đầu tuyên dương từng hành động nhỏ theo thời gian: khi anh lái xe chậm lại một tị, biết ném một đôi tất bẩn vào sọt, hoặc đúng giờ cho bất cứ việc gì.
Tôi cũng bắt đầu nhìn nhận chồng tôi dưới con mắt của một nhà huấn luyện đang đứng trước con vật hoang dã.
Sau 2 năm huấn luyện thú hoang, hôn nhân của tôi yên bình hơn rất nhiều, chồng tôi cũng trở nên đáng yêu hơn. Tôi từng bực tức với các lỗi lầm của anh theo chiều hướng cực kỳ cá nhân: đống quần áo vứt đầy trên sàn như một sự lăng mạ, một cách để anh phỉ vào mặt tôi rằng anh ta chả quan tâm đến tôi lắm. Nhưng khi nhìn nhận ông chồng mình như một con thú hoang, tôi biết cách nhìn nhận sự khác biệt giữa hai người một cách khách quan hơn.
Các chuyên gia nói rằng động vật có thể thấm nhuần được kỹ năng huấn luyện và đôi lúc còn áp dụng lại chính chiêu đó lên người huấn luyện. Con thú của tôi cũng thế. Khi các phương pháp huấn luyện phát huy tác dụng tuyệt vời, tôi không thể cưỡng lại việc nói với chồng mình cái mà tôi đang nhắm đến. Anh không cảm thấy bị xúc phạm, chỉ hơi kinh ngạc một tí. Khi tôi bắt đầu giải thích phương pháp mình đang theo đuổi và nguyên lý của nó, anh hiểu ngay lập tức, nhanh hơn tôi tưởng rất nhiều.