Ngày nay, không hiếm để bắt gặp những trường hợp con mới vào tiểu học đã thấy phát triển ngực hay có kinh nguyệt. Hầu hết nguyên nhân chính là do chế độ ăn uống.
Dậy thì chỉ nên là cột mốc quan trọng khi trẻ đã phát triển đầy đủ cả về thể chất và tinh thần. Các cậu bé trai thường dậy thì từ 12 đến 16 tuổi, trong khi đó bé gái sớm hơn một chút là từ 10 đến 14 tuổi.
Thời gian gần đây, xu hướng dậy thì sớm ngày càng gia tăng. Độ tuổi trung bình để phát triển ngực là 9 tuổi. Tuy nhiên, một số trường hợp hiếm hoi trẻ mới 4 tuổi đã bước vào tuổi dậy thì. Bên cạnh vấn đề tâm sinh lý, các chuyên gia nói rằng bắt đầu dậy thì sớm “là một yếu tố gia tăng nguy cơ trầm cảm trong thời thiếu niên và ung thư vú ở tuổi trưởng thành.”
Không một phụ huynh nào muốn chứng kiến cảnh con gái mình phát triển ngực ở tuổi lên 6, hay xuất hiện kinh nguyệt khi mới vào lớp 4. Nguyên nhân dẫn đến dậy thì sớm do hormone phát triển sớm. Lí do dẫn đến thì có nhiều – do môi trường, do chế độ tập luyện, chế độ ăn uống làm ảnh hưởng đến nội tiết.
1. Thực phẩm chứa quá nhiều dinh dưỡng
Hầu hết các bà mẹ đều bị ám ảnh bởi cân nặng của con và tẩm bổ cho bé những thức ăn bổ dưỡng nhất. Ngày nay, đời sống phát triển nên các mẹ càng có điều kiện mua đủ các thực phẩm nhiều chất như tổ yến, sữa ong chúa,…bồi bổ cho con. Thừa chất khiến trẻ dễ thừa cân, béo phì – một trong những nguyên nhân dẫn đến dậy thì sớm.
2. Thực phẩm trái mùa
Ngày nay, các loại rau mùa đông vẫn bán đầy vào hè. Mọi người không cần phải chờ để “mùa nào, thức nấy” như ngày xưa. Nhưng đây cũng là lí do khiến con người nạp vào cơ thể đủ các loại chất kích thích, hóa chất ép chín, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu,…Tất cả các loại hóa chất tác động đến cơ thể có thể khiến trẻ dậy thì sớm.
3. Thực phẩm kích thích tăng trưởng
Các loại thực phẩm chức năng, sữa, thuốc bổ,….ngày nay thường quảng cáo giúp bé phát triển chiều cao, khỏe mạnh thông minh. Tuy nhiên, những loại thực phẩm đó thường chứa hooc-mon tăng trưởng mạnh, sẽ dẫn đến mất cân bằng nội tiết của trẻ.
4. Thức ăn nhanh, đồ chiên rán
Các loại thực phẩm khi được chiên rán ở nhiệt độ cao dễ chuyển hóa thành chất béo khó chuyển hóa. Những chất béo dư thừa dự trữ trong cơ thể khiến trẻ thừa cân, rối loạn nội tiết, dễ dậy thì sớm.
5. Các loại thực phẩm có chứa chất tạo màu
Ở châu Âu, hiện chất tạo màu (phtalanats) đã bị cấm sử dụng, bởi nếu dùng hàm lượng cao, nó sẽ có những tác dụng giống như hormon giới tính, gây ra các hiện tượng như dậy thì sớm. Chất tạo màu có nhiều trong thực phẩm đóng hộp, đồ ngọt, bánh kẹo,…
6. Đồ uống có ga
Trong nước ngọt có chứa nhiều đường và hàm lượng chỉ số glycemic rất cao, khi trẻ uống nhiều sẽ làm tăng nồng độ insulin và từ đó dẫn đến sự tăng trưởng nồng độ hormon tình dục. Đây là nguyên nhân gây ra hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ em.
Một nghiên cứu đã phân tích 5.583 cô gái từ độ tuổi từ 9 và 14 tại Hoa Kỳ giữa năm 1996 và năm 2001. Những bé gái dùng nhiều thức uống có đường bắt đầu chu kì kinh sớm. Những bé uống một lon mỗi ngày có khả năng dậy thì sớm cao hơn 24% so với các bé uống ít hơn 2 lon mỗi tuần.
7. Thịt đầu và cổ gia cầm
Các loại gia cầm hiện nay được tiêm khá nhiều thuốc kích thích tăng trưởng. Những chất này sẽ tập trung nhiều nhất ở phần đầu và cổ. Khi trẻ ăn nhiều phần đầu gia cầm vô tình ăn luôn cả chất kích thích khiến cho cơ thể trẻ cũng giống như được cho ăn thực phẩm “kích thích phát triển”.
8. Các món nội tạng động vật
Nội tạng động vật cũng chứa nhiều hooc-môn tuyến giáp, tuyến sinh dục,…của động vật. Một món ăn nếu nấu quá nhiều thứ nội tạng với nhau với trọng lượng cao, quá đậm đặc sẽ biến thành một món ăn “kích thích” phát triển ở mức độ cao.
9. Đồ ăn nhiều muối
Gần đây, nhiều nghiên cứu đã được công bố đưa ra mối liên quan giữa muối và thời gian dậy thì. Các nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng lượng muối ăn nhiều có thể dẫn đến dậy thì sớm vì lượng muối cao sẽ kích hoạt một hormone (neurokinin B) có liên quan tới sinh sản. Thêm vào đó, nhiều muối ảnh hưởng đến hormone kích hoạt sự rụng trứng và progesterone.
