Trong trái me có khoảng 14% acid tartaric và một số nhỏ malic acid. Chúng giúp kích thích vị giác, cải thiện tình trạng kém ăn, mệt mỏi do nắng nóng hay buồn nôn, giảm khẩu vị do mang thai.
Nhân hạt me, nhựa cây giềng giềng, nhân quả ấu nước, đem phơi khô, nghiền thành bột, uống liên tục trong 30 đến 40 ngày có thể giúp điều trị khí hư ở phụ nữ.
Theo TS Võ Văn Chi, tác giả Từ điển Cây thuốc Việt Nam, Đông y dùng toàn cây me để làm thuốc gồm quả, hạt, lá, vỏ thân và cành, gỗ.
Quả có vị chua, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải năng, giúp tiêu hóa nhuận tràng, chống bệnh hoại huyết, đau gan vàng da và nôn ọe, rối loạn mật. Hạtme giúp tẩy giun. Gỗ me có tác dụng nhuận tràng, lợi tiểu. Lá me giúp giải độc. Nước sắc quả me có tác dụng lợi tiểu. Quả me giúp kháng khuẩn.
Phân tích thành phần dược lý cho thấy lá me chứa từ 16 đến 18% acid hữu cơ. Trong đó có các acid D-tartric, L-malic, citric, đường, pectin, protein, mỡ, vitamin B, C, các chất vô cơ như canxi, kali, photpho… Hạt me chứa protein, lipid và polysaccharid. Lá me chứa orientin, isoorientin, vitexin và isovitexin (glucosid).
Thanh nhiệt giải độc từ cây me – bài thuốc y học cổ truyền.
Một số bài thuốc từ quả và hạt me được TS Võ Văn Chi giới thiệu:
Trị khí hư
Nhân hạt me, nhựa cây giềng giềng, nhân quả ấu nước. Mỗi vị lượng bằng nhau đem phơi khô, nghiền thành bột. Mỗi lần uống 10g, ngày 2 lần, liên tục trong 30 đến 40 ngày.
Đái tháo đường
Dùng 1kg hạt me chín bỏ vào chảo gang đổ ngập nước đun cho chín, tiếp tục đun cho cạn nước, rồi sao cho khô vàng thơm. Để nguội, tán bột mịn. Mỗi lần uống 10g với nước chín. Ngày 3 lần trước khi ăn.
Có thai chán cơm hay nôn nghén
Ăn mứt me hay sắc quả me uống.
Giảm đau khớp và các triệu chứng viêm khớp
Chỉ cần ho ½ thìa bột hạt me rang vào một cốc nước và uống dung dịch này 2 lần mỗi ngày. Cách này giúp bôi trơn các khớp và cũng làm giảm đau khớp.
Bệnh tim
Hạt me cũng giàu chất béo không no và kali, đóng vai trò trong việc kiểm soát cholesterol. Ngoài ra nó cũng chứa axit linolenic, axit béo thiết yếu và phòng ngừa các rối loạn tim mạch như xơ vữa động mạch và bệnh tim mạch vành, cùng với phòng ngừa huyết áp cao.
Ung thư
Đặc tính chống ung thư của hạt me được biết đến rộng rãi. Các chiết xuất hạt me không chỉ điều trị và còn phòng ung thư đại tràng. Nó cũng làm chậm ung thư biểu mô tế bào thận và giảm stress oxy hóa, có thể tăng cường sản sinh gốc tự do và khiến bạn có nguy cơ ung thư.
Chữa đau họng
Bài thuốc từ nước hạt me có thể dùng như loại nước súc họng tự nhiên vì nó giàu chất chống viêm và các thành phần kháng khuẩn giúp chống lại đau họng, cảm lạnh và ho. Hãy bỏ một chút bột hạt me vào cốc nước ấm và súc miệng với nước này.
Tăng cường miễn dịch
Có đặc tính tăng cường miễn dịch, hạt me hỗ trợ sản sinh haemoglobin, tế bào hồng cầu, tế bào bạch cầu và tiểu cầu. Nó cũng làm tăng hàm lượng các tế bào miễn dịch, CD4 và CD8 giúp bảo vệ chống lại nhiều loại bệnh nhiễm trùng và bệnh tật.
Trị chứng khó tiêu
Bạn có thể trị chứng khó tiêu một cách tự nhiên với nước hạt me. Không chỉ hỗ trợ tiêu hóa, loại nước này cũng làm tăng sản sinh axit mật do nó có hàm lượng chất xơ cao.
