Tưởng “ngon”, ai dè hại
Gần muộn giờ về, chúng tôi có tiếp nhận một bệnh nhân khá đặc biệt. Chúng tôi nhớ lúc đó là gần 17h chiều. Nhưng cháu bé đau bụng quá, chúng tôi đành nán lại vài phút.
Chúng tôi có yêu cầu mẹ cháu bé kể rõ xem cháu bé bị đau bụng như nào.
Mẹ cháu bé phân trần: Thì em vẫn cho cháu ăn uống như bình thường, không ăn thức ăn lạ. Cháu vẫn đi học, chơi ngoan. Cháu không sốt. Vẫn ăn uống được. Nhưng kỳ lạ là đến chiều ngày hôm nay, cháu vừa đi học về cháu đã kêu đau bụng quằn quại các bác ạ. Em không thấy cháu nôn, cũng không thấy cháu bị tiêu chảy. Em nhớ là ở trường học, các thầy cô cũng chỉ cho ăn thịt, món ăn quen thuộc và không cho ăn thức ăn gì khác.
Chúng tôi tạm thời nắm sơ bộ thông tin và có khả năng em bé không bị nhiễm khuẩn đường tiêu hóa hoặc nhiễm bệnh đường ruột. Nhưng đau bụng dữ dội như thế thì cũng hơi lạ. Vì chúng tôi thấy em bé đau bụng quằn quại ghê lắm. Cháu thì cũng đã lớn (6 tuổi) để than phiền đau rồi.
Chúng tôi có tiến hành thăm khám cháu bé. Đầu tiên chúng tôi rất lo cháu bé có vấn đề về ruột thừa nhưng khi khám lại không có một dấu hiệu gì. Chúng tôi khá yên tâm và không lo lắng về vấn đề đó nữa. Chúng tôi kiểm tra gan mật cũng không thấy có gì đặc biệt. Nhưng khi đi tới kiểm tra dạ dày, điều mà chúng tôi ít lo lắng nhất, thì lại có dấu hiệu rõ nhất. Em bé đích thị bị viêm dạ dày cấp, một căn bệnh gặp không nhiều ở trẻ em.
Chúng tôi bắt đầu nghi ngờ thuốc cháu sử dụng có vấn đề vì các nhà thuốc hay tự tiện bán cho các bà mẹ một số loại thuốc nguy hại mà các bà mẹ không biết.
Y như rằng, khi chúng tôi yêu cầu mẹ cháu bé cho chúng tôi xem thuốc cháu đang điều trị thì mẹ cháu chìa ra một bọc thuốc. Trong đó có một loại thuốc là betamethasone rất được các nhà thuốc tín nhiệm. Mẹ bé cho biết cách đây mấy hôm cháu có bị viêm họng. Em chạy xuống nhà thuốc mua thì họ đưa cho em cái này. Bảo 3 ngày sau xem tiếp. Nhưng sau đó em thấy đỡ nên em lại chạy xuống mua tiếp cho cháu uống. Đến ngày hôm nay là ngày thứ 6. Chúng tôi thực sự hoang mang. Vì bé 6 tuổi, viên betamethasone được nhà thuốc cho uống 3 viên/ngày, uống liền 6 ngày như vậy là quá cao và quá nguy hiểm. Em bé chắc chắn sẽ bị tác dụng phụ của thuốc.
Chúng tôi quyết định cắt thuốc đang sử dụng, chuyển hướng điều trị sang viêm dạ dày cấp. Ngay ngày hôm sau em bé ổn định và không còn đau bụng nữa. Tưởng nhà thuốc ngon, ai dè, các bà mẹ càng dùng càng không biết mình đang cõng rắn cắn gà nhà.
Loại thuốc không thể tự dùng
Mặc dù cảnh báo về corticoid có quá nhiều trên mạng, báo đài nhưng có vẻ các bà mẹ không mấy quan tâm về vấn đề này.
Có thể nói như này: corticoid là thuốc rất tốt song cũng là thuốc cực kỳ tai hại. Đây là loại thuốc không thể tự ý dùng được. Nhà thuốc lại càng không thể tự ý bán cho bệnh nhân mà không theo dõi và thăm khám kỹ lưỡng.
Một trong các thủ thuật nhà thuốc tự kê đơn cho bệnh nhân mà không cần biết có bệnh nhân ở đó hay không, đó là sử dụng thuốc corticoid là thuốc đầu tay, cho dùng liều cao và gần như không biết về số ngày thuốc gây ra tác dụng phụ. Chúng tôi nhận thấy cháu bé nào cũng được sử dụng từ 5-6 ngày, nghĩa là hết cả đợt điều trị. Các bà mẹ thì không hay biết, cứ thấy con ăn khỏe, ngủ ngon thì yên tâm. Và lần sau cứ thế táng tiếp. Thực chất, con em mình đang bị thuốc làm cho có tác dụng phụ nghiêm trọng.
Một trong các tác dụng nguy hại nhất của corticoid đó là phù. Em bé bị giữ nước, mặt phị ra. Các mẹ thấy cháu ăn ngoan, lại tăng cân, càng thêm hí hửng cho dùng thuốc tiếp. Thật ra đó là sự tăng cân do giữ nước, hay là phù. Điều này là cực kỳ tai hại cho cơ thể cháu bé.
Tác dụng phụ tiếp theo đó là gây rối loạn nội tiết. Thường là gây kích thích tiết hormon sinh dục. Vì thế, bé sẽ có nguy cơ bị dậy thì sớm. Không những thế, thuốc còn làm thay đổi sự phát triển giới tính. Nam thì bị xệ ngực, xệ vú. Còn nữ thì mọc râu và giọng nói khàn. Điều này đặc biệt ảnh hưởng ở lứa tuổi tiền dậy thì.
Trên thực tế, phần nhiều các cháu bé bị viêm dạ dày cấp do thuốc. Cách đây 30-40 năm về trước thì đa phần viêm loét dạ dày ở người lớn là do thuốc này gây ra. Nhưng hiện nay tác hại này đã được loại bỏ vì người ta cẩn thận hơn trong điều trị. Nhưng thỉnh thoảng, chúng tôi cũng gặp một vài em bé bị viêm dạ dày cấp do thuốc corticoid gây ra. Khi dùng kép dài và không kiểm soát, thuốc làm giảm tổng hợp chất nhầy bảo vệ. Điều đó dẫn tới dạ dày bị viêm cấp tính. Và cứ thế, em bé sẽ rất đau. Điều này đặc biệt hay xảy ra khi dùng corticoid kéo dài.
Do đó, trong mọi trường hợp, chúng tôi khuyên các bà mẹ nên cẩn thận khi dùng corticoid. Việc tự ý kê đơn và bán thuốc của các nhà thuốc khi không cần xem mặt bệnh nhân, không cần có bệnh nhân, không cần khám bệnh nhân là hết sức nguy hiểm. Khi mua thuốc, các bà mẹ cần yêu cầu người bán thuốc ghi rõ tên từng loại thuốc ra giấy, hỏi thành phần, tác dụng phụ có thể gặp. Khi đó, người bán thuốc ở nhà thuốc phải nói rõ thuốc nào có thành phần corticoid. Từ đó, chúng ta có thái độ xử trí đúng đắn. Việc từ chối corticoid là không cần thiết trong một vài trường hợp nhưng với cháu nhỏ thì nên hạn chế. Nếu không cháu bé sẽ bị đau bụng quằn quại như trong trường hợp trên.
Nguồn WTT
Xem thêm: Hậu quả của việc dùng chất cấm khi mang thai. Không biết lớn lên sẽ như thế nào thương bé quá
