Trong các kết quả thi cử, kiểm tra hay các kì thi cấp quốc tế… học sinh châu Á luôn dành những vị trí dẫn đầu đồng thời có kết quả rất cao so với học sinh châu Âu hay châu Mỹ.
Trong công bố về kết quả của PISA mới đây, các quốc gia châu Á một lần nữa vượt qua châu Âu cùng Mỹ đạt kết quả cao. Khoảng thời gian gần đây, học sinh châu Á, đặc biệt là khu vực Đông Á bao gồm các quốc gia như Trung Quốc, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản và cả Việt Nam tiếp tục bứt phá trên các bảng xếp hạng.
Nếu nhìn trên khoảng thời gian dài, thành tích học tập của các học sinh châu Á đang dần nới rộng khoảng cách với các khu vực khác trên thế giới. Tính tại Mỹ hay các quốc gia châu Âu, học sinh, sinh viên châu Á luôn được tôn trọng nhờ khả năng học tập của mình. Vậy đâu là lý do khiến học sinh châu Á có kết quả cao hơn châu Âu hay Mỹ?
1. Văn hoá cùng định hướng giáo dục
Tại các quốc gia châu Á, giáo dục luôn được coi trọng và tin tưởng rằng giáo dục chính là nền tảng của sự phát triển tương lai, chìa khoá dẫn trẻ nhỏ tới với thành công. Các nhà nghiên cứu Đông Á cũng luôn cho rằng đây là lý do chủ yếu khiến học sinh Đông Á có kết quả, học tập tốt hơn những khu vực khác.
Ưu điểm của tư duy này chính là cái đích mà chúng đưa học sinh tới, chỉ cần học giỏi sẽ có thành công. Nhờ đó phụ huynh cùng học sinh có được phần nào suy nghĩ về tương lai sau này. Tại châu Á, những lớp năng khiếu hay tài năng cũng ít xuất hiện, tất cả các học sinh được tiếp cận nguồn thông tin, kiến thức tương đồng dẫn tới sự đồng đều trong giáo dục.
Tới cả những trường học bình thường cũng được phổ cập giáo dục từ rất sớm, bài tập về nhà khiến học sinh phải dành ra thêm vài giờ mỗi tối để luyện tập, rèn luyện kiến thức sâu hơn.
Mặc dù vậy, dù cho lối suy nghĩ trên có thể mang lại kết quả tốt, nhưng rất nhiều chuyên gia lo ngại rằng sức khoẻ tinh thần của học sinh có thể bị ảnh hưởng do học tập quá độ. Tình trạng học sinh nhỏ tuổi gặp phải stress không khó bắt gặp ở các quốc gia Đông Á, trong khi với phương Tây, đây là điều hiếm khi xảy ra.
2. Chất lượng giáo viên tốt hơn
Giáo viên là một nghề được tôn trọng ở Đông Á, một nghề cao quý. Sự cạnh tranh trong nghề nhà giáo là rất lớn khi các giáo viên phải có kinh nghiệm lâu hơn, quá trình học tập dài hơn mới có khả năng thăng tiến cao trong nghề.
Tại Nhật Bản, các giáo viên thường xuyên có buổi kiểm tra giáo án. Quá trình kiểm tra này sẽ đánh giá hiệu quả giáo án hiện tại, kiểm soát chéo giữa các giáo viên đồng thời tìm ra phương pháp giảng dạy hiệu quả nhất theo từng thời điểm. Các giáo án, giáo trình tại Nhật thường được xây dựng bởi những giáo viên bộ môn cùng nhiều giáo sư trong lĩnh vực đó.
3. Sử dụng dẫn chứng
Mặc dù có kết quả học tập và nền giáo dục đồ sộ hơn phương Tây, thế nhưng những kiến thức, công thức hay ví dụ trong giáo dục Đông Á đều được lấy từ những nghiên cứu, phát triển của phương Tây. Mặc dù vậy, các trường học Đông Á đang áp dụng thực tế hoá bài giảng bằng ví dụ, mô hình hiển thị… điều đó giúp cho học sinh nắm bắt tốt hơn, hiểu sâu hơn kiến thức nhà trường cung cấp.
4. Sự thúc đẩy từ cộng đồng
Vào những năm 70 của thế kỉ 20, nền giáo dục Singapore thua kém nhiều quốc gia khác trên thế giới, sự cải cách giáo dục của quốc gia này được thực hiện từ cấp cao nhất.
Tương tự vậy, ở Thượng Hải và Hàn Quốc, những phát kiến, thay đổi trong giáo dục được lên kế hoạch, thực hiện ở cấp quốc gia. Điều này đồng nghĩa với việc tất cả các trường học sử dụng tư liệu giảng dạy được phê duyệt bởi chính phủ, giáo viên được đào tạo tốt hơn và sự khác biệt giữa các trường học không quá lớn.
Sự thành công của nền giáo dục đông Á đã trở thành hình mẫu cho rất nhiều quốc gia, điển hình là Anh khi họ đang phải định hướng lại giáo dục, học theo cách thức giảng dạy của người châu Á. Những kiến thức được giảng dạy phổ biến ở nhiều trường châu Á chỉ được áp dụng vào các khoá học cấp cao tại Anh khiến chất lượng học sinh không đồng đều.
Xem thêm: Cách làm khổ qua nhồi thịt siêu ngon, ăn hết cả nồi vẫn không thấy đắng