Hầu hết bà nội trợ Việt thường có thói quen ngâm rau củ quả bằng nước muối để loại bỏ những hóa chất còn tồn dư trong rau củ quả. Nhưng thực tế điều này đang sai lầm.
Thói quen khó bỏ của bà nội trợ Việt
Sợ hóa chất vẫn còn tồn dư khá nhiều trong các loại rau củ quả mua ở chợ về ăn mỗi ngày, chị Nhiên, 29 tuổi (Đống Đa, HN) lần nào trước khi mang đi sơ chế cũng phải rửa sạch rau củ quả và ngâm hết chúng vào nước muối pha loãng.
Theo bà nội trợ này cho biết: “Bất cứ rau củ quả gì mua từ chợ về là mình không an tâm. Thấy mẹ chồng mình bảo cứ ngâm vào nước muối loãng là sẽ khử độc được khá nhiều. Vậy là mình luôn làm như vậy. Đến nay chúng đã trở thành thói quen khó bỏ. Và hôm nào vội vàng quá mà không ngâm qua được nước muối là mình cứ có cảm giác không an tâm”.
Chính vì đã trở thành thói quen nên chị Nhiên cũng thường xuyên nhắc chồng và con gái nhỏ phải ngâm rau củ quả qua nước muối.
“Giờ rau củ quả nào cũng thấy hóa chất, thuốc trừ sâu, chất bảo quản thực vật nên nhà mình cứ làm vậy cho yên tâm” – người phụ nữ này tâm sự.
Cũng giống với thói quen sinh hoạt nhà chị Nhiên là gia đình bà nội trợ tên Huế ở Hà Đông, Hà Nội. Chị Huế cho biết, nhà chị thì rau củ quả không mấy khi phải mua vì đã có bà nội, bà ngoại ở quê cung cấp rau sạch. Tuy nhiên, rau củ ở nhà thì chỉ có 1 vài loại. Vì thế, nếu muốn cải thiện, phải mua rau củ bên ngoài ăn.
“Những lúc mua rau củ và nhất là các loại quả ở bên ngoài ăn, dù ở chợ hay siêu thị, tôi toàn phải ngâm nước muối loãng. Thậm chí, nhiều khi mua thịt cá ngoài chợ về, tôi cũng ngâm nước này. Thấy bảo nước muối loãng giúp ức chế và diệt vi khuẩn, diệt hóa chất trong thực phẩm” – chị Huế khẳng định.
Thậm chí bà nội trợ này cũng nói: “Có những khi tôi còn tận dụng thuốc tím hoặc nước vo gạo để ngâm rau củ quả. Vì thấy mọi người bảo, ngâm nước này sẽ giúp trung hòa tính độc tố ở thuốc trừ sâu”.
Thực hư thói quen loại trừ hóa chất trong rau củ quả bằng nước muối?
Từng trả lời trên Sống khỏe, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, giảng viên khoa Công nghệ Thực phẩm, Đại học bách khoa Hà Nội, khẳng định nước muối gần như vô tác dụng trong việc loại trừ thuốc trừ sâu, hóa chất bảo quản trong thực phẩm.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho rằng, nhiều người dùng nước muối để diệt vi khuẩn ở thịt, cá để lâu, hơi có mùi hoặc ngâm rau củ quả khi mua ngoài chợ. Nhưng thực chất, ngâm nước muối chỉ có tác dụng gây ức chế hoặc diệt vi khuẩn ở một chừng mực nhất định chứ không phải tất cả. Riêng về các hóa chất thuốc trừ sâu, ngâm nước muối không có tác dụng như nhiều người lầm tưởng.
Cũng theo ông Thịnh, hiện chưa có một dung dịch nào có thể loại trừ hoàn toàn thuốc trừ sâu, hóa chất bảo quản trên các loại rau, củ và các thực phẩm khác. Trong khi đó, nước muối chỉ có tác dụng sát khuẩn, hoàn toàn vô dụng trong việc loại bỏ hóa chất.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cũng cho rằng, hóa chất thuốc trừ sâu dễ hòa tan trong môi trường nước. Chẳng hạn một cơn mưa rào to có thể gột rửa thuốc trừ sâu trên ngọn rau, ngọn cây đến 70-80%.
Đồng quan điểm với PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, ThS.BS. Lê Thị Hải, giám đốc Trung tâm tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng quốc gia cũng khẳng định dùng nước muối không thể giúp loại trừ dư lượng hóa chất thuốc bảo vệ thực phẩm trên rau củ. Thậm chí nếu ngâm bằng nước muối quá đặc, trong thời gian dài dễ làm rau bị nát, mất ngon, hoặc khiến các chất bẩn thẩm thấu ngược lại.
Theo 2 chuyên gia, cách loại bỏ hóa chất tối ưu nhất trong rau củ quả hay thực phẩm mà bà nội trợ nên làm đó là:
– Ngâm rửa bằng nước sạch nhiều lần, tốt nhất nên rửa 4-5 lần.
– Nên dùng chậu nhiều nước để dễ loại bỏ đất cát, sau đó rửa dưới vòi nước chảy nhiều lần giúp trôi đi bụi bẩn lẫn hóa chất.
– Chỉ nên ngâm thực phẩm với muối trong chậu nước khi đã rửa sạch đất cát. Sau đó, thực phẩm vẫn cần rửa lại dưới vòi nước sạch.
– Hạn chế các loại thực phẩm bẩn, nên chọn những địa chỉ uy tín, tin cậy, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.